Tổng thống Mỹ Barack Obama bày tỏ sự quan ngại trước tình hình tranh chấp chủ quyền trên biển tại khu vực Đông Á, bất chấp phản đối của Trung Quốc về việc đề cập đến vấn đề trên.
 |
| Nhà lãnh đạo các nước tham dự Hội nghị Cấp cao Đông Á lần thứ 7 đều tỏ ra lo ngại trước tình hình tranh chấp lãnh thổ trong khu vực. Ảnh: AFP |
AFP đưa tin, ông Obama bàn về chủ đề tranh chấp chủ quyền trên Biển Đông giữa Trung Quốc và một số nước ASEAN cũng như tranh chấp trên biển Hoa Đông giữa Trung Quốc và Nhật Bản tại ngày cuối của hội nghị cấp cao diễn ra hôm qua.
“Tôi nghĩ rằng thông điệp của Tổng thống Obama muốn gửi đến đó là cần phải hạ nhiệt những căng thẳng để đảm bảo các tranh chấp không có nguy cơ leo thang”, Ben Rhodes, cố vấn cao cấp của tổng thống Mỹ, nói với các phóng viên.
Để đáp lại sự lo ngại của tổng thống Mỹ và các nhà lãnh đạo khác tham dự Hội nghị Cấp cao Đông Á tại Campuchia, Thủ tướng Trung Quốc Ôn Gia Bảo đưa ra lời phản bác những chỉ trích nhằm vào Trung Quốc và bảo vệ quan điểm của nước mình.
“Chúng tôi không muốn đưa tranh chấp ra bàn bạc trong một dịp như thế này”, ông Ôn nói với ông Obama và các nhà lãnh đạo các nước trong phiên họp cuối cùng của hội nghị, Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Phó Doanh cho biết.
“Những hành động của Trung Quốc nhằm bảo vệ chủ quyền của mình là cần thiết và hợp pháp. Chúng tôi đã xử lý một cách thích hợp những sự việc không phải do Trung Quốc gây ra”, thủ tướng Trung Quốc tuyên bố.
Ông Ôn Gia Bảo nhắc lại rằng Bắc Kinh không muốn “quốc tế hóa” vấn đề tranh chấp trên biển và cho rằng các bên cần thảo luận nhiều nội dung khác thay vì vấn đề này. Trung Quốc muốn đàm phán riêng rẽ với từng nước Đông Nam Á có tuyên bố chủ quyền trong tranh chấp trên Biển Đông gồm Việt Nam, Philippines, Malaysia và Brunei.
Trước đó, Campuchia và Philipines đã thể hiện sự bất đồng trong nội bộ ASEAN về vấn đề tranh chấp biển đảo. Khi thủ tướng nước chủ nhà nói rằng Hiệp hội đã thống nhất không “quốc tế hóa” vấn đề Biển Đông, thì tổng thống Philippines Aquino phản đối và cho rằng không hề có sự thống nhất như vậy. Bất đồng tương tự từng xảy ra hồi tháng 7, dẫn đến việc ASEAN không ra được tuyên bố chung sau một hội nghị cấp cao.
Ông Obama tới dự Hội nghị Cấp cao Đông Á và có chuyến thăm Campuchia, chặng dừng chân cuối cùng trong chuyến thăm lịch sử tới ba nước Đông Nam Á. Đây là chuyến công du đầu tiên kể từ sau khi ông Obama tái đắc cử tổng thống, nhằm củng cố chiến lược hướng đến châu Á – Thái Bình Dương đề ra từ cuối năm ngoái.
Hội nghị cấp cao Đông Á có sự tham dự của 18 nước đã bế mạc và ra tuyên bố chung về Sáng kiến phát triển Đông Á và Tuyên bố EAS về phòng chống sốt rét kháng thuốc, đồng thời chính thức khởi động đàm phán về Đối tác Kinh tế toàn diện khu vực (RCEP).
Chiều cùng ngày cũng đã diễn ra Lễ bế mạc Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 21. Campuchia, nước chủ tịch ASEAN năm nay trao lại chức chủ tịch cho Brunei. Từ tháng 1/2013, Brunei sẽ bắt đầu nhiệm kỳ Chủ tịch ASEAN.
Cũng từ tháng 1 năm sau, Thứ trưởng Ngoại giao Việt Nam Lê Lương Minh sẽ chính thức đảm nhiệm chức vụ Tổng thư ký ASEAN nhiệm kỳ 2013-2017, kế nhiệm ông Surin Pitsuwan kết thúc nhiệm kỳ vào cuối năm nay.
Vũ Hà
